Η επιστημονική και πολιτιστική διπλωματία της Ελλάδας, 20ός-21ος αιώνας

Συνέδριο

22-24 Ιουλίου, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών

Το συνέδριο εστιάζει στον ρόλο της επιστημονικής και πολιτιστικής διπλωματίας της Ελλάδας στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα και μέχρι τις μέρες μας. Σκοπός των ανακοινώσεων που θα παρουσιαστούν στο συνέδριο είναι να αναδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο οι επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις στο ευρωπαϊκό και ευρύτερο διεθνές περιβάλλον αλλά και στο εσωτερικό της χώρας μας, όπως και τα όσα συντελούνται στη σφαίρα του πολιτισμού, επιδρούν καθοριστικά τη διπλωματική παρουσία της χώρας μας στην ΕΕ και στους θεματικά αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς. Για παράδειγμα, πώς και γιατί η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που συμμετέχει στην ίδρυση του CERN; Γιατί γίνεται αποδέκτης διεθνών πολιτιστικών και επιστημονικών εκθέσεων αμέσως μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου; Γιατί η Ελλάδα συμμετέχει στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας και πώς αυτή η σχέση διαμορφώνει την έρευνα στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας στη χώρα μας; Τι είναι το ERC και πόσο καθοριστικός αποδεικνύεται ο ρόλος του στην επιστημονική ερευνητική πολιτική των χωρών της ΕΕ και ειδικά της Ελλάδας;

Φιλοδοξούμε να διερευνήσουμε τους λόγους δημιουργίας και τις στοχεύσεις των ειδικών αυτών ευρωπαϊκών και ευρύτερων διεθνών συνεργασιών, τη διάδοση της γνώσης μέσω αυτών, όπως και τις συνέπειες –επιστημονικές, οικονομικοπολιτικές και πολιτισμικές– που αυτή έχει για την Ελλάδα και τη θέση της στον σύγχρονο κόσμο, τη σημασία των διαπολιτισμικών ανταλλαγών κ.λπ. Επιπλέον, μέσω των διεπιστημονικών προσεγγίσεων που είναι αναγκαίες προκειμένου να απαντηθούν ικανοποιητικά αρκετά από τα παραπάνω ερωτήματα, ευελπιστούμε να γεφυρώσουμε το χάσμα που υπάρχει τόσο ανάμεσα σε ιστορικούς, ιστορικούς των επιστημών και της τεχνολογίας, ιστορικούς των διεθνών και διπλωματικών σχέσεων, πολιτικούς επιστήμονες και κοινωνιολόγους της επιστήμης, όσο και (σε τελική ανάλυση) ανάμεσα στους διαμορφωτές πολιτικής και τους επιστήμονες.

Συνοψίζοντας, το συνέδριο αποβλέπει στο να προσφέρει ένα γόνιμο έδαφος για μια διεπιστημονική μελέτη της επιστημονικής και πολιτισμικής διπλωματίας της Ελλάδας στην ΕΕ και στους διεθνείς οργανισμούς, από μια πολυπρισματική σκοπιά.

Ενδεικτικά, τα παρακάτω θέματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν πεδίο συζήτησης στο πλαίσιο του συνεδρίου:

Επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία: Εξέταση των τρόπων με τους οποίους οι διεθνείς οργανισμοί που δραστηριοποιήθηκαν στην Ελλάδα καθόρισαν επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις σε αυτήν, από τις αρχαιολογικές ανασκαφές και τις επιστημονικές ερευνητικές αποστολές έως την εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών σε αναπτυξιακά έργα. Πόσο η συμμετοχή της Ελλάδας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά και σε διάφορους διεθνείς οργανισμούς έχει ιστορικά επηρεάσει τις δικές της επιλογές στην επιστημονική και τεχνολογική έρευνα, ποια ήταν ή θα μπορούσαν να είναι τα αμοιβαία κέρδη, και ποια η σημασία τους για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Ποια η γενικότερη σημασία της επιστημονικής συνεργασίας και διάδοσης της επιστημονικής γνώσης μεταξύ των διαφόρων κρατών που συμμετέχουν σε αυτούς τους οργανισμούς για την ίδια τη Δημοκρατία σε αυτά τα κράτη αλλά και για την ειρήνη σε ευρύτερο διεθνές επίπεδο, και ποια η θέση της Ελλάδας πάνω σε αυτό το θέμα;

Πολιτιστική διπλωματία: Ανάλυση του ρόλου της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών στην προώθηση των πολιτιστικών ανταλλαγών, στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς των επιμέρους κρατών, στην προαγωγή του διαπολιτισμικού διαλόγου διεθνώς. Αλλά και ποιες είναι οι πρωτοβουλίες και οι στοχεύσεις της Ελλάδας προς αυτή την κατεύθυνση, μέσω της συμμετοχής της στην ΕΕ και στους διεθνείς οργανισμούς. Τι πλεονεκτήματα της προσφέρει η πλούσια πολιτισμική κληρονομιά της, και πώς αυτή αξιοποιείται ή μπορεί να αξιοποιηθεί για τη γόνιμη συνάντηση διαφορετικών πολιτισμών, όχι μόνον εντός της Ευρωπαϊκής ηπείρου αλλά και πέραν αυτής. Ποιες είναι οι επιπτώσεις των πρωτοβουλιών της πολιτιστικής διπλωματίας μας στις τοπικές κοινότητες αλλά και στις αντιλήψεις των άλλων λαών για τον ελληνικό πολιτισμό.

Διοργάνωση

Το συνέδριο αποτελεί μέρος του ερευνητικού προγράμματος ERC Consolidator Grant “Living with Radiation: The Role of the International Atomic Energy Agency in the History of Radiation Protection” και συνδιοργανώνεται από τα εξής πανεπιστήμια και ιδρύματα:

Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg
Τομέας Κοινωνικής Θεωρίας και Κοινωνιολογίας, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ
Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) του Παντείου Πανεπιστημίου
Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
Ελληνική Ένωση Ιστορικών

Οργανωτική Επιτροπή (αλφαβητικά)

Βλαχάκης, Γεώργιος, αναπληρωτής καθηγητής, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
Γκόφας, Ανδρέας, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου και διευθυντής του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών.
Ευαγγελόπουλος, Γιώργος καθηγητής, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Λιαλιούτη, Ζηνοβία (Τζένη), επίκουρη καθηγήτρια, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ρεντετζή, Μαρία καθηγήτρια και έδρα, Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg.
Σκαμαντζούρας, Γιώργος, Υποψήφιος Διδάκτορας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Φρέρης Λουκάς, Υποψήφιος Διδάκτορας, Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg.

Δομή προτάσεων:

Περίληψη 300 λέξεων το ανώτερο, τίτλος, όνομα του/της συγγραφέα, καθώς και στοιχεία επικοινωνίας. Οι προτάσεις υποβάλλονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση της οργανωτικής επιτροπής [email protected] μέχρι τις 30 Απριλίου 2024. Η ενημέρωση των συμμετεχόντων για τις προτάσεις που θα γίνουν αποδεκτές θα είναι άμεση.

Οι εργασίες θα πραγματοποιηθούν στην ελληνική γλώσσα.

Θα υπάρξει η δυνατότητα περιορισμένης οικονομικής ενίσχυσης ιδιαίτερα για τους/τις μεταπτυχιακούς/ες φοιτητές/τριες και νέους/νέες ερευνήτριες